sobota, 29 kwietnia 2023

Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze

Esencja kultury i historii ziemi dolnośląskiej.

Zgodnie z wczorajszymi zapowiedziami meteorologów, dzisiaj jest szaro, buro i ponuro. Nie pada na szczęście ciągły deszcz. Przy takiej pogodzie nie mamy ochoty na wędrówki górskie. Z tego też powodu postanowiliśmy odwiedzić miejsce, które planowaliśmy od dawna. Muzeum Karkonoskie będzie idealną odpowiedzią na aurę dnia dzisiejszego. Daleko nie mamy, bo obiekt znajduje się w Jeleniej Górze. Jedziemy zatem na ulicę Matejki, gdzie przed gmachem muzeum parkujemy samochód. To miejsca przeznaczone dla odwiedzających, czyli idealne dla nas.
Na wejściu wita nas kamień z wyrytymi datami 1914-2014. To z okazji stulecia muzeum, które obchodzono właśnie w 2014 roku. Jego powstanie powiązane jest z Towarzystwem Karkonoskim. Ta niemiecka organizacja turystyczna założona została z inicjatywy Theodora Donata z Mysłakowic w dniu 1 sierpnia 1880 roku w Jeleniej Górze (wówczas Hirschberg), pod nazwą Risengebirgsverein (RGV). W tamtych latach Jelenia Góra i okolice należały do Prus, stąd niemieckie nazewnictwo. Co ciekawe, Towarzystwo istnieje do dzisiaj, a jego aktualną siedzibą jest niemiecki Bamberg.


Wróćmy jednak do powstania muzeum. Członkowie RGV przywozili różne, ciekawe przedmioty, stanowiące najczęściej pamiątki z podróży. Gdzieś trzeba było to gromadzić. Wynajdywano co i rusz nowe siedziby, jednak każda kolejna okazywała się z czasem zbyt mała. Z tego też powodu postanowiono o budowie Muzeum RGV. Na lokalizację wybrano ulicę Matejki, wówczas Kaiser Wilhelm Strasse, i w 1912 roku przystąpiono do budowy. Prace zakończono 14 kwietnia 1914 roku.


Współczesna nazwa "Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze" pochodzi z 2001 roku i stanowi nawiązanie do przedwojennej nazwy Muzeum RGV. Ponadto w latach 2009-2011 obiekt przeszedł modernizację. A co kryje w swych wnętrzach, zaraz się przekonamy.


Wchodzimy do środka, które dzięki olbrzymiemu przeszkleniu jest jasne, pomimo szarości panującej dzisiaj na zewnątrz. W kasie zakupujemy bilety wstępu, w dostępnych tu schowkach zostawiamy niepotrzebne rzeczy i ruszamy na wystawy. A zaczynamy od chyba największego obiektu tu umieszczonego. To chałupa wiejska z 1914 roku, wybudowana z funduszy Schaffgotschów, ówczesnych właścicieli tych ziem. Budynek prezentuje charakterystyczny dla przełomu XVIII i XIX wieku styl budownictwa na jeleniogórskiej ziemi. Stworzony został tylko i wyłącznie na potrzeby muzealne.




Wewnątrz odnajdziemy tradycyjne meble i sprzęty, jakie w górskich chałupach wówczas bywały. A wszystko pięknie, kolorowo zdobione.









Przechodzimy dalej. Przed nami eksponaty związane z historią Jeleniej Góry i całego regionu. Wśród nich na przykład Świąteczna Piramida, jaką stawiano dawniej z okazji Świąt Bożego Narodzenia, czy wyposażenie szafy Laboranta. Dzisiaj ludzi tych nazwalibyśmy zielarzami.


Są również pięknie zdobione czepce, a także wiele sprzętów wykorzystywanych dawniej w gospodarstwie domowym i w obejściu.



Ciekawostką są formy do pieczenia pierników, wykonane z niezwykłą starannością i szczegółowością.


Jak wiemy z historii, po II wojnie światowej tereny Dolnego Śląska opuścili Niemcy. Zamieszkali je wówczas przesiedleńcy, pochodzący głównie z dawnych wschodnich rubieży Rzeczypospolitej. Bardzo czytelnie te wszystkie wędrówki ludów przedstawia wyświetlana mapa. Tu łatwo uzmysłowić sobie, jak to wyglądało przed wojną, a jak po niej.



Jednym z ważniejszych i ciekawszych eksponatów w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze jest miecz księcia Bolka. Prawdopodobnie należał do księcia świdnicko-jaworskiego Bolka II Małego. Legenda mówi, że książę przekazał swój miecz władzom Jeleniej Góry.


Na wystawie są również dawne rury wodociągowe, model jeleniogórskiego Kościoła Pokoju, czy odwzorowane mieszkanie jednej z kamienic w mieście.








A skoro Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze możemy nazwać spadkobiercą Muzeum RGV, są na wystawach również pamiątki związane z tą organizacją.





Wszystko co do tej pory obejrzeliśmy znajdowało się na parterze muzeum. Idziemy więc na piętro, gdzie prezentowana jest wystawa szkła artystycznego. W tak zwanym gratisie możemy spojrzeć z góry na górską chałupę 😉.


Szkło i związane z nim huty również są ściśle powiązane z tym rejonem. Wystarczy wspomnieć choćby Hutę Josephina ze Szklarskiej Poręby, Hutę Friedericha Wilhelma Heckerta w Piechowicach, znaną dzisiaj jako 👉Huta Julia, czy choćby Hutę Karlsthal, znaną dzisiaj jako 👉Stacja Turystyczna Orle w Górach Izerskich.





Na tym kończymy wizytę w Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze. Przeszliśmy całą ekspozycję związaną z historią Karkonoszy, Jeleniej Góry i terenów im przyległych. To była ciekawa i bardzo pouczająca wędrówka w czasie. Absolutnie nie żałujemy wizyty w tym miejscu. Naprawdę polecamy!


Przed budynkiem muzeum naszą uwagę zwraca jeszcze bogato zdobiona płaskorzeźbami kolumna Johanna Christopha Schönaua. Jak głosi tablica, obelisk poświęcony jest dawnemu burmistrzowi Jeleniej Góry. Za jego kadencji powstał park na Wzgórzu Kościuszki, który służy mieszkańcom do dnia dzisiejszego.


I tym akcentem kończymy dzisiejsze atrakcje i wracamy do naszej kwatery. Trzeba się przygotować na dzień jutrzejszy. Prognozy są bardzo obiecujące, wyruszymy więc ponownie do Niemiec na dalsze zdobywanie Korony Sudetów Niemieckich.

POZDRAWIAMY